PROGRAM
EDUKACJI REGIONALNEJ PRZEDSZKOLA SAMORZĄDOWEGO W BOBOWEJ

„Jestem małym znawcą swojego regionu”

„Ojczyzna przedszkolaka jest blisko,
na wyciągnięcie ręki - to dom, podwórko, boisko.”

Tadeusz Różewicz

Opracowała: Bożena Tabiś

2017/2018
SPIS TREŚCI:

1. Wstęp …………….………………….………………….……………………………........ 3
2. Założenia programu …………………………………………………………………........4
3. Cele główne …………………………………………………………………………….......5
4. Cele szczegółowe ………………………………………………………………………..... 6
5. Warunki realizacji programu ……………………………………………………………7
6. Metody, formy i środki realizacji programu …………………………………………... 8
7. Treści kształcenia i wychowania ………………………………………………………... 9
8. Tematyka i sposoby realizacji ………………………………………………………..... 10
9. Procedury osiągania celów ……………………………………………………………... 14
10. Oczekiwane osiągnięcia ………………………………………………………………… 15
11. Ewaluacja ……………………………………………………………………………….. 17
12. Bibliografia……………………………………………………………………………… 18
13. Załączniki ……………………………………………………………………………….. 19

WSTĘP

Specyfika okresu przedszkolnego, kiedy to dziecko w sposób naturalny jest nastawione na poznawanie tego, co je otacza, sprzyja realizowaniu tematyki z zakresu edukacji regionalnej. Współczesny przedszkolak wraz z rodzicami często wyjeżdża poza granice własnego miasta nawet kraju. Poprzez wycieczki poszerza swoje horyzonty, często jednak jest tak, że dziecko zna to co dalekie, a nie zna zabytków, historii miejsca swego zamieszkania. Dlatego od najmłodszych lat powinniśmy wyposażać dziecko w wiedzę o najbliższym środowisku. Związek z własnym regionem jest sprawą bardzo istotną dla ukształtowania w dziecku poczucia własnej tożsamości. Dziecko stopniowo poznając swoją ,, małą ojczyznę''- swój dom, swoje miasto, najbliższe okolice rozwija tożsamość lokalną. Dziecko powinno zrozumieć znaczenie słów: dom rodzinny, moje miasto, Ojczyzna. Człowiek znający swoje korzenie, będzie bardziej tolerancyjny. Edukacja regionalna jest bardzo ważna już na etapie edukacji przedszkolnej. Jej sens zamyka się stwierdzeniem: „zbliżać to, co nasze i małe, ku temu co wielkie, nie pozwalając temu co małe bezkształtnie się rozpłynąć”. Ukazywanie dzieciom tego, co w ich rodzinnej miejscowości jest piękne, godne zainteresowania , to najprostszy sposób budowania podstaw patriotycznych uczuć. W przedszkolu nauczyciele powinni zaszczepiać zalążki świadomości patriotycznej, które rozkwitać będą w miarę rozwoju całej osobowości dziecka.

ZAŁOŻENIA PROGRAMU

Program edukacji regionalnej przeznaczony jest dla dzieci od 3 lat do 6 lat, którego celem jest rozbudzenie u dzieci poczucia przynależności narodowej oraz znajomości kultury, folkloru i historii własnego kraju.

Związek z własnym regionem jest sprawą bardzo istotną dla ukształtowania w dziecku poczu-cia własnej tożsamości. Poznanie kultury własnego regionu powinno rozpocząć się już w przed-szkolu, kiedy dziecko jest otwarte na nowe doświadczenia, a co najważniejsze rozpoczyna się kształtowanie poczucia systemu wartości i przynależności do konkretnego miejsca.

Regionalizm wyzwala prawdziwe umiłowanie własnej okolicy, zainteresowanie jej tradycją, kul-turą, przeszłością, troską o teraźniejszość i przyszłość. Współczesny świat na nowo odkrywa war-tości społeczności lokalnych i ich bogactwo kulturowe. Edukacja regionalna jest powiązana z dzie-jami miasta, regionu, w którym dziecko się urodziło, wychowuje i żyje, ma rodzinę, kolegów, przyjaciół.

Pierwsze lata życia dziecka są najbardziej znaczące dla jego rozwoju. Wiek przedszkolny to czas, kiedy dziecko w sposób naturalny jest nastawione na poznanie tego, co je otacza. Dziecko przez całe życie pamięta fakty z dzieciństwa, chłonie i zatrzymuje w sobie to czego nauczyło się w najmłodszych latach, i tylko wcześnie podjęte kroki edukacyjne z zakresu przekazania dziedzic-twa kulturowego sprawią, że dziecko poznając obce kraje będzie potrafiło docenić piękno swojego kraju (cudze chwalicie, swego nie znacie). Należy uświadamiać dziecku, że jego naturalne środo-wisko: rodzina, społeczność lokalna, ojczyzna są wielką wartością, dają poczucie bezpieczeństwa i naturalnej przynależności.

Tradycje, zwyczaje i sztuka ludowa są częścią historii i kultury narodowej, poznanie jej jest jednym z elementów, który ma wpływ na budzenie świadomości narodowej. Edukacja regionalna kształtuje w dziecku cechy, które zaprocentują w dorosłym życiu. Człowiek otwarty, dobrze znają-cy swoje korzenie lepiej zrozumie inne kultury, będzie bardziej tolerancyjny.

Mamy nadzieję, że dzieci, które pokochają swoją miejscowość i okolice, jako dorośli będą działać na rzecz rozwoju swojego miasta, a nie będą wyjeżdżać z przekonaniem, „że w moim mieście nie ma przyszłości”. Istotne jest aby dzieci wiedziały coś więcej o swoim mieście, nie tylko to gdzie moż-na kupić lody.

Ważne jest także uświadomienie rodzicom znaczenia edukacji regionalnej i zaangażowanie ich w realizację programu. W czasach, gdy wszyscy żyjemy w jednej wielkiej globalnej wiosce, szcze-gólnie ważne jest żeby dzieci poznały swoje małe miejsce na ziemi, żeby nie okazało się, że są z nikąd.

CELE GŁÓWNE

• Zapoznanie dzieci z tradycjami, wartościami kulturowymi, zabytkami Bobowej i okolic.

• Kształcenie poczucie przynależności regionalnej i narodowej.

• Wszechstronny rozwój osobowości dziecka jako przygotowanie do aktywnej obecności w spo-łeczeństwie.

• Kształtowanie postaw tolerancji i poszanowania innych kultur regionalnych.

• Ugruntowanie poczucia tożsamości narodowej poprzez rozwój tożsamości lokalnej.

• Poszerzanie zasoby słownictwa związanego z tematyką regionalną.

• Kształtowanie umiejętności współżycia z ludźmi, rozwijanie postawy szacunku i tolerancji wo-bec innych ludzi, kultury i języka.

• Budzenie miłości do miejsca zamieszkania.

• Uwrażliwienie na piękno Bobowej i okolic oraz Polski

CELE SZCZEGÓŁOWE

• Ukazanie relacji łączących dziecko z jego rodzinnym miastem, regionem oraz krajem.

• Kultywowanie regionalnej tradycji w domu, przedszkolu i środowisku lokalnym.

• Poznanie historii i specyfiki swojego regionu w połączeniu z tradycjami własnej rodziny.

• Budzenie zainteresowania miejscem, w którym się urodziło i żyje.

• Wzmacnianie więzi uczuciowej z rodziną poprzez prowadzenie rozmów z dziadkami i rodzicami na temat przeszłości.

• Wprowadzenie dzieci w świat tradycji ludowych, obyczajów i kultury własnych przodków.

• Budzenie przywiązania do rodzinnego krajobrazu i elementów folkloru.

• Ukazanie piękna rękodzieła koronek klockowych, tańca, muzyki, stroju regionalnego.

• Wyrabianie współodpowiedzialności za najbliższe otoczenie.

• Wyrabianie szacunku dla języka i symboli narodowych.

• Wyrabianie wrażliwości na piękno przyrody.

• Przygotowanie do aktywnego uczestnictwa w życiu rodzinnej miejscowości.

• Dostarczanie dzieciom możliwości do czynnego uczestnictwa w lokalnych wydarzeniach.

• Zapoznanie z wytworami ludzi kultywujących tradycje ludową.

• Rozwijanie postaw patriotycznych związanych z tożsamością regionalną.

• Zapoznanie z miejscem zamieszkania, z jego nazwą, charakterystycznymi budynkami i obiek-tami.

• Zapoznanie z symbolami lokalnymi i narodowymi.

• Kształtowanie nawyków kulturalnego zachowania się wobec innych i w miejscach publicznych.

• Dostrzeganie specyfiki kulturowej, historycznej i przyrodniczej najbliższego otoczenia.

• Zdobywanie wiedzy dotyczącej sławnych ludzi związanych z Bobową.

• Nabywanie poczucia przynależności narodowej.

WARUNKI REALIZACJI PROGRAMU

Ważnym elementem realizacji programu jest współpraca z domem rodzinnym i środowiskiem lokalnym. Dziecko zaczyna swoje poznawanie od doświadczeń osób najbliższych, swojej rodziny. Rodzice jako pierwsi mają możliwość wprowadzenia dziecka w piękny świat tradycji i kultury na-szego regionu. Od nich w dużym stopniu zależy czy obudzą w dziecku szacunek i miłość do ota-czającego je środowiska i regionalnej tradycji. Dlatego treści dotyczące edukacji regionalnej po-winny być realizowane w ścisłej współpracy z domem rodzinnym dziecka. Program zakłada włączanie rodziców w zajęcia przedszkolne, zapraszanie do przedszkola gości związanych z lokalnymi tradycjami.

Program edukacji regionalnej „Jestem małym znawcą własnego regionu” zakłada realizację zadań z zakresu kształcenia regionalnego. Ma wyposażyć dzieci w wiedzę umożliwiającą im rozumienie i interpretowanie zjawisk kul-turalnych, przygotować do świadomego odbioru kultury, wzbogacać osobowość oraz rozbudzić szacunek dla narodowego dziedzictwa kulturowego, rozwinąć zainteresowania własnym regionem.

Program ma na celu również kształtowanie u dzieci przynależności społecznej oraz postawy patriotycznej. Ważną rolę w tym procesie odgrywa nauczyciel, który przejawiając zaciekawienie światem łatwiej zachęci dzieci do poznawania kultury, rozbudzi zainteresowanie miastem, regio-nem, ojczyzną. Pomoże dziecku w zdobywaniu doświadczeń, co wpłynie na większą wartość i trwałość zdobytej w ten sposób wiedzy.

Przy realizacji programu zamierzamy współpracować z rodzicami, środowiskiem lokalnym, organizacjami i instytucjami, uznanymi za źródło istotnych wartości, na rzecz tworzenia warunków
umożliwiających rozwój tożsamości dziecka.

METODY, FORMY I ŚRODKI REALIZACJI PROGRAMU

Nauczanie powinno odbywać się poprzez twórcze działanie z zastosowaniem technik stymulo-wania aktywności dziecka. W procesie kształcenia należy zastosować przede wszystkim metody poszukujące i praktyczne, wyzwalające inwencję twórczą dzieci. Odkrywając samodzielnie istotne właściwości podmiotów czy sytuacji, dzieci pogłębiają swoją wiedzę o otaczającej je rzeczywisto-ści. Przyswajanie treści z zakresu edukacji regionalnej powinno się odbywać w jak najbardziej naturalnych sytuacjach, umożliwiających dzieciom zaspokojenie własnej aktywności. Tylko aktyw-ny sposób zapoznawania dzieci z tradycją daje pozytywny skutek. Należy do tego wykorzystać wszelkie nadarzające się okazje i uroczystości. Bardzo ważny jest również kontakt z naturalnym środowiskiem oraz z osobami bezpośrednio związanymi z tradycjami regionalnymi.

Program zakłada organizowanie spacerów, wycieczek, lekcji muzealnych, zapraszanie do przedszkola gości, wspólne działanie z rodzicami. Taki sposób edukacji regionalnej angażuje dzie-cięce emocje i zmysły oraz umożliwia im pełnię radosnego przeżycia.

Realizując założone w programie cele należy uwzględniać następujące metody i formy pracy z dziećmi:
• Metody:

o słowne – opowiadanie, pogadanka, rozmowa, wywiady,

o percepcyjne – obserwacja, pokaz, prezentacja, inscenizacja,
o aktywizujące – działalność praktyczna, zadaniowe, spotkania.

• Formy:

o indywidualna, o zespołowa,
o grupowa,

o zabawy, o gry,
o spacery,

o wycieczki,

o uroczystości.

W wieku przedszkolnym dominują u dzieci potrzeby aktywności i ruchu, zabawy, życzliwych kontaktów społecznych, a także uznania i wyróżnienia. Dziecko chce się bawić, chętnie podejmuje różnorodne prace i działania.

TREŚCI KSZTAŁCENIA I WYCHOWANIA

Założenie programu edukacji regionalnej jest to, aby realizacja treści regionalnych miała swój początek już w przedszkolu. Ma to swoje odzwierciedlenie w podstawie programowej wychowania przedszkolnego, która zobowiązuje nauczycieli do stwarzania okazji umożliwiających poznanie dziecku rzeczywistości społeczno – kulturowej poprzez przyswajanie zasad organizacji życia spo-łecznego, tradycji rodzinnej, regionalnej i narodowej oraz poznanie zabytków i dzieł kultury.

W wieku przedszkolnym przyswajanie zagadnień edukacji regionalnej należy rozpocząć od umożliwienia dziecku przeżywania treści dotyczących własnego regionu i jego dziedzictwa w for-mach bliskich dziecku, związanych z jego środowiskiem rodzinnym i specyfiką regionu.

Dziecko początkowo poznaje przeszłość swojej rodziny, w niej odnajduje to co najpiękniejsze i co należy zachować w pamięci. Uczy się szacunku dla przeszłości i tradycji rodzinnych. Następnie program zakłada poznanie historii swojej miejscowości – Bobowej. Dopiero kiedy dziecko pozna swoje najbliższe środowisko możemy wprowadzać pojęcia szersze takie jak region, ojczyzna.

Treści programowe zostały podzielone na następujące obszary:

1. Ja i moja rodzina.

2. Moje przedszkole.

3. Moje miasto: Bobowa.

4. Mój kraj: Polska.

Program zawiera również treści ekologiczne, które są nierozłącznie związane z edukacją regio-nalną. Zapoznając dzieci z regionem nie można zapomnieć o pięknie otaczającej nas przyrody, która jest jego częścią, często bardzo charakterystyczną, nadającą szczególny charakter regiono-wi.

Zawarte w programie treści dotyczą też włączenia dzieci w życie społeczności lokalnej i uczynienia ich pełnowartościowymi członkami tej społeczności.
W całość tematów i działań należy włączyć poznawanie i wdrażanie do stosowania wartości ogólnoludzkich, takich jak: prawda, dobro, piękno, przyjaźń, szacunek, odpowiedzialność, współdziałanie, tolerancja itd.
Podsumowując, można powiedzieć, że pragnienie szczęścia dziecka wymaga trudu organizacyjnego, stałej refleksji, ciągłej obserwacji, układania wzajemnych relacji, poszukiwania coraz lepszych rozwiązań.

TEMATYKA I SPOSOBY REALIZACJI
I. Ja i moja rodzina.
1. Moja rodzina.
2. Jak się zmieniamy.
3. Tradycje w mojej rodzinie dotyczące obchodów świąt.

Sposoby realizacji:
1. Moja rodzina.
- Poznanie znaczenia słowa „rodzina”.
- Rozmowy na temat podziału ról w rodzinie, codziennych obowiązkach członków rodziny.
- Rysowanie portretów członków rodziny.
- Rozmowy na temat zawodów- opowiadanie o pracy członków rodziny.
- Gdzie pracują moi rodzice? Spotkania z rodzicami w ich miejscach pracy.
- Udział członków rodziny w przygotowanych w przedszkolu uroczystościach.

2. Jak się zmieniamy.
- Obrazy z przeszłości - oglądanie albumów rodzinnych, fotografii, pamiątek.
- Wykonanie „Drzewa genealogicznego”.
- Rozmowy na temat przeszłości, teraźniejszości i planów na przyszłość (kim będę, jak dorosnę).
- Zabawy naszych rodziców i dziadków.
- Zajęcia mieszkańców dawniej i dziś.

3. Tradycje w mojej rodzinie.
- Redagowanie życzeń okolicznościowych dla członków rodziny.
- Wykonywanie upominków.
- Rozmowy na temat zwyczajów dotyczących świąt i tradycji (Boże Narodzenie, Wielkanoc).
- Przygotowanie ozdób świątecznych na kiermasze.
- Poznanie literatury o tematyce związanej z obchodami świąt.
- Gromadzenie informacji zaczerpniętych od dziadków, rodziców na temat wróżb andrzejkowych, lania wosku i zabaw andrzejkowych w dawnych czasach.
- Obchody pierwszego dnia wiosny- pożegnanie Marzanny – zaprojektowanie i wykonanie kukły oraz śpiewanie piosenek o wiośnie.
- Przygotowanie przedstawienia na temat wielkanocnych, bożonarodzeniowych zwyczajów.
- Prezentacja pisanek i kraszanek – próba samodzielnego ozdabiania jajek.
- Nauka wierszy i piosenek na uroczystości. Inscenizacje.

II. Moje przedszkole.
1. Poznajemy historię placówki.
2. Pracownicy naszego przedszkola.
3. Moja grupa.
4. Droga do przedszkola.
5. Ważne święta i uroczystości przedszkolne.

Sposoby realizacji:
1. Poznajemy historię placówki.
- Rozmowy na temat historii przedszkola.
- Oglądanie zdjęć i kronik z poprzednich lat.
- Oglądanie dyplomów, podziękowań.

2. Pracownicy naszego przedszkola.
- Zapoznanie z salą.
- Zwiedzanie pomieszczeń w placówce, poznanie ich przeznaczenia i pracowników.
- Zapoznanie z ogrodem przedszkolnym.
- Wspólne przygotowanie upominków na różne uroczystości dla pracowników przedszkola (Dzień Edukacji Narodowej, Dzień Kobiet)

3. Moja grupa.
- Zabawy integracyjne i relaksacyjne.
- Przygotowanie „Naszego grupowego kontraktu”
- Zachowanie porządku w sali: pełnienie dyżurów tygodniowych.
- Realizowanie autorskiego programu „Moja grupa – zgrana grupa”
- Udział dzieci we wzbogacaniu kącików tematycznych.
- Wspólne dekorowanie sali z okazji różnych uroczystości.

4. Droga do przedszkola.
- Spacer wokół przedszkola – zapoznanie dzieci z charakterystycznymi punktami: poczta, nazwa ulicy.
- Spotkanie z policjantem – poznanie zasad bezpiecznego poruszania się.
- Poznanie numerów alarmowych (999,998,997,112)
- Wycieczki: na policję, straż pożarną.

5. Ważne święta i uroczystości przedszkolne.
- Zapoznanie dzieci z kalendarzem uroczystości przedszkolnych.
- Wspólne przygotowanie do uroczystości: dekorowanie sali, wykonywanie upominków, strojów i rekwizytów, przygotowanie wierszy i piosenek, tańców, inscenizacji.

III. Moje miasto: Bobowa.
1. Nazwa miasta i specyfika.
2. Dzieje miejscowości.
3. Zabawy i zajęcia dzieci.
Sposoby realizacji:
1. Nazwa miasta i specyfika.
- Zaznaczenie miasta na mapie: „Bobowa – ten mały punkt na mapie, tak mocno za serca nas łapie” – tutaj jest nasz dom, nasze przedszkole.
- Poznanie herbu Bobowej.
- Bobowa na mapie: nazwa rzeki, gór.
- Rozmowy na temat miejsca zamieszkania. Utrwalanie znajomości swojego adresu.
- Spacery po najbliższej okolicy: spacer po rynku, poszukiwanie ciekawych i zabytkowych miejsc.
- Poznawanie zawodów związanych z miastem i jego położeniem: wycieczki.

2. Dzieje miejscowości.
- Historia Bobowej, poznanie herbu miasta (do opowiedzenia historii można zaprosić nauczyciela historii, pracownika CKiPGB, ważną osobę w społeczności).
- Poznanie baśni i legend związanych z regionem.
- Czytanie wierszy o Bobowej – przez nauczycieli, rodziców, zaproszonych gości.
- Oglądanie książek o Bobowej, widokówek, albumów.
- Oglądanie prezentacji multimedialnych.
- Wirtualny spacer po Bobowej.
- Bobowa – moje miasto - zabytki (kościoły, Synagoga w Bobowej, cmentarz żydowski, dwór).
- Bobowa dawniej i dziś ( historia, ludzie, zabytki) – oglądanie zdjęć, słuchanie opowieści.

3. Zabawy i zajęcia dzieci.
- Ulubione zabawy dzieci. Gry i zabawy związane z regionem.
- Spotkania z ciekawymi ludźmi, artystami ludowymi, np. spotkanie z koronczarką
- Oglądanie wystawy koronek klockowych w czasie Festiwalu Koronek Klockowych oraz w Centrum Kultury i Promocji Gminy Bobowa.
- Rozwijanie ekspresji artystycznej dzieci z wykorzystaniem kultury i tradycji ludowych.
- Ozdabianie papierowych, kolorowych koronek klockowych oraz próby ich wykonania na bębnie.
- Podziwianie bobowskiego muralu.
- Wykonanie prac plastycznych i albumów o tematyce regionalnej.
- Ogłoszenie Przedszkolnego Konkursu Fotograficznego „Bobowa - Moje miasto”.
- Konkurs plastyczny „Spacerkiem po Bobowej”. Zorganizowanie wystawy prac dzieci.
- Wykonanie przedszkolnego kalendarza.
- Nauka tańców i piosenek związanych z regionem.
- Tworzenie własnej poezji o Bobowej, o przedszkolu.
- Wykonanie i wzbogacanie kącika regionalnego.
- Przyroda wokół nas i formy jej ochrony: spacery i wycieczki po okolicy.
- Wykonanie książeczki „Bobowa – tutaj mieszkam! Mały przewodnik” – zakończenie programu. Utrwalenie zdobytych przez dzieci wiadomości.
- Pasowanie na „Małego przewodnika”, wręczenie dyplomu, certyfikatu.

IV. Mój kraj: Polska.
1. Polska moja Ojczyzna.
2. Warszawa - stolica Polski.
3. Ważne święta państwowe.

Sposoby realizacji:
1. Polska moja Ojczyzna.
- Wskazywanie na mapie Europy - Polski.
- Zapoznanie z legendą o powstaniu państwa: „Legenda o Lechu, Czechu i Rusie”.
- Zapoznanie z symbolami państwowymi:
Zapoznanie z flagą Polski. Rozmowa o barwach narodowych.
Zapoznanie z godłem Polski.
Słuchanie i nauka hymnu narodowego.
- Zapoznanie z górami, morzem, Wisłą – wskazanie na mapie

2. Warszawa - stolica Polski.
- Zapoznanie z legendą o powstaniu Warszawy: „Legenda o Warsie i Sawie”.
- Warszawa na mapie Polski.
- Zapoznanie z herbem i najważniejszymi miejscami Warszawy.

3. Ważne święta narodowe.
- Historia odzyskania niepodległości przez Polskę, słuchanie pieśni patriotycznych – Święto 11 listopada.
- 1 maja – Święto Pracy.
- 2 maja - Dzień Flagi Narodowej.
- 3 maja – rocznica uchwalenia konstytucji 3 maja.
- 9 maja – Święto Unii Europejskiej.

PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW
Realizując treści programu edukacji regionalnej należy stosować różnorodne metody i formy pracy. Osiągnięcie celów będzie możliwe poprzez stosowanie metod aktywizujących budzących zainteresowanie dzieci. W realizacji zaplanowanych zadań we wszystkich sferach aktywności dzieci przydatne będą:
- zajęcia w terenie (omawiane później w przedszkolu);
- wycieczki i spacery do najciekawszych miejsc w mieście (zabytki, pomniki przyrody);
- spotkania z ciekawymi ludźmi, artystami ludowymi;
- współpraca z instytucjami;
- konkursy plastyczne i fotograficzne;
- organizowanie imprez przedszkolnych i grupowych;
- tworzenie i wzbogacanie kącika regionalnego.

OCZEKIWANE OSIĄGNIĘCIA
Po zrealizowaniu programu dziecko:

I. Ja i moja rodzina:
- Zna swoją rodzinę: imiona rodziców i dziadków, wykonywane zawody, miejsca pracy rodziców;
- Zna swoje prawa i obowiązki;
- Pamięta o uroczystościach i tradycjach rodzinnych dotyczących np. świąt, imienin, urodzin;
- Kultywuje tradycje;
- Ma poczucie przynależności do rodziny;
- Okazuje szacunek starszym.

II. Moje przedszkole:
- Zna przedszkole, jego pracowników oraz tradycje i zwyczaje związane z placówką;
- Rozumie potrzebę dbania o wygląd i sprzęt znajdujący się w salach;
- Zna najbliższe otoczenie oraz instytucje współpracujące z placówką.

III. Moje miasto: Bobowa:
- Zna historię miejscowości oraz legendy z nią związane;
- Potrafi wskazać miejscowość na mapie Polski;
- Zna zabytki miasta;
- Potrafi wskazać pomniki przyrody i rozumie znaczenie ochrony środowiska;
- Rozumie potrzebę kultywowania tradycji.

IV. Mój kraj: Polska:
- Wymienia nazwę swojego kraju i jego stolicy;
- Rozpoznaje symbole narodowe (godło, flaga, hymn);
- Zna legendy związane z powstaniem Polski;
- Orientuje się, że Polska jest jednym z krajów Unii Europejskiej.

Zgodnie z programem edukacji przedszkolnej wspomagającym rozwój aktywności dzieci „Nasze przedszkole 2017”

Oczekiwane efekty aktywności społecznej dziecka:

W wyniku tej formy aktywności dziecko:

− podaje swoje dane osobowe

− swobodnie wypowiada się na temat swojej rodziny

− zna zakres swoich obowiązków w domu rodzinnym

− przejawia samodzielność w czynnościach samoobsługowych i organizowaniu swobodnej działalności – stosownie do swoich możliwości rozwojowych

− wykazuje inicjatywę w działaniu

− uzasadnia swoje postępowanie

− nazywa swoje emocje

− umiejętnie pokonuje trudności, radzi sobie z porażkami i stresem

− określa wartości na zasadzie przeciwieństw, np.: dobro – zło, piękno – brzydota itd.; próbuje uzasadnić swoje odczucia

− zna zasady ustalone w przedszkolu, stara się ich przestrzegać
− swobodnie porozumiewa się z dorosłymi osobami i z rówieśnikami

− określa odrębność innych względem siebie
− jest zdolne do kompromisów

− akceptuje potrzeby dzieci o zróżnicowanych potrzebach fizycznych i intelektualnych

− chętnie podejmuje działania zbiorowe, czuje się współodpowiedzialne za uzyskany wynik

− wykazuje zainteresowanie wiedzą o miejscu zamieszkania, Polsce,

− pełni swoją rolę, jako dziecko, w życiu społecznym

− ma poczucie bycia członkiem wspólnoty narodowej i etnicznej

− dąży do organizowania i przekształcania rzeczywistości społeczno-kulturowej według własnych pomysłów.
Oczekiwane efekty zgodnie z podstawą programową wychowania przedszkolnego 2017:
W społecznym obszarze rozwoju dziecka, dziecko przygotowane do podjęcia nauki w szkole:
1) przejawia poczucie własnej wartości jako osoby, wyraża szacunek wobec innych
osób i przestrzegając tych wartości, nawiązuje relacje rówieśnicze;
2) odczuwa i wyjaśnia swoją przynależność do rodziny, narodu, grupy przedszkolnej,
grupy chłopców, grupy dziewczynek oraz innych grup, np. grupy teatralnej, grupy
sportowej;
3) posługuje się swoim imieniem, nazwiskiem, adresem;
4) używa zwrotów grzecznościowych podczas powitania,
W poznawczym obszarze rozwoju dziecka, dziecko przygotowane do podjęcia nauki w szkole:
- wymienia nazwę swojego kraju i jego stolicy, rozpoznaje symbole narodowe
(godło, flaga, hymn), nazywa wybrane symbole związane z regionami Polski ukryte
w podaniach, przysłowiach, legendach, bajkach, np. o smoku wawelskim, orientuje
się, że Polska jest jednym z krajów Unii Europejskiej;

EWALUACJA

Ewaluacja jest badaniem efektów, jakie przyniesie realizowany program. Pozwala na bieżącą ocenę, czy zamierzone cele zostały osiągnięte. Jest procesem trudnym, wymagającym czasu i odpowiednich narzędzi.
Do ewaluacji opracowanego programu wykorzystane zostaną swobodne wypowiedzi dzieci dotyczące prowadzonych zajęć, wycieczek i spacerów oraz ich aktywność podczas zajęć dotyczących tematyki regionalnej.
Nie mniej ważne będą informacje zwrotne od rodziców, którzy będą mieli możliwość wyrażenia opinii o realizowanym programie.
Wzbogacany kącik regionalny z pewnością zachęci rodziców do upiększania go o przedmioty znalezione w domach.
Elementy folklorystyczne upiększą naszą placówkę i wpłyną na wizerunek przedszkola w oczach rodziców.
Zostaną zorganizowane konkursy, które pozwolą określić znajomość tematykę regionalną u dzieci.
Mamy nadzieję, że realizacja tego programu wpłynie korzystnie na rozwój przedszkola i wychowanków.

BIBLIOGRAFIA

- ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 14 lutego 2017 r.
w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej

- Program edukacji przedszkolnej wspomagający rozwój aktywności dzieci „Nasze przedszkole 2017”. Autorzy: Małgorzata Kwaśniewska, Wiesława Żaba-Żabińska, wyd. MAC Edukacja

-

ZAŁĄCZNIKI

BOBOWA – TO MIASTO SŁYNĄCE… Z KORONKI KLOCKOWEJ

Bobowa to obecnie małe miasteczko w powiecie gorlickim, liczące około 3 tysiące mieszkańców. Bobowa jest jedną z najstarszych miejscowości powiatu – jej początki sięgają VIII wieku, kiedy istniał tu gród. Miejscowość została doszczętnie zniszczona podczas najazdu Tatarów w 1240 roku. Do dziś zachował się średniowieczny układ rynku i ulic. Pierwsza informacja na temat Bobowej zapisana w dokumencie pochodzi natomiast z roku 1339. Bobowa była już wtedy miastem, lokowanym na prawie niemieckim. W latach 1339–1934 miejscowość posiadała prawa miejskie 1 stycznia 2009 Bobowa odzyskała status miasta.

Pierwszymi znanymi ze źródeł właścicielami Bobowej byli rycerze z możnego małopolskiego rodu Gryfitów (herbu Gryf). W 1410 roku w Bitwie pod Grunwaldem Zygmunt Gryfita Bobowski dowodził chorągwią Gryfitów. Ponadto właścicielami Bobowej były między innymi rody Jordanów, Jaworskich, od 1740 roku Łętowscy, a od 1806 roku Michał Miłkowski. W 1887 roku Bobową nabył Bolesław Wieniawa-Długoszowski. W 1889 roku Bobowa została zniszczona przez pożar, podczas którego spłonęło ponad 300 domów.

W 1732 roku do Bobowej sprowadzeni zostali Żydzi, by dźwignąć z upadku handel w mieście. Bobowa była jednym z największych ośrodków chasydyzmu na ziemiach polskich. Miasteczko jest celem pielgrzymek Żydów – chasydów z całego świata. Na miejscowym cmentarzu żydowskim znajduje się macewa cadyka Salomona ben Natana twórcy szkoły talmudycznej „jesziwe”. Równie słynny był jego syn – Ben Cjon Halberstam, kompozytor muzyki chasydzkiej. Sławę dawnego ośrodka chasydzkiego przypomina synagoga z salą modlitwy i szafą ołtarzową do przechowywania Tory.
Od ponad 100 lat kobiety z Bobowej trudnią się wyrabianiem koronek klockowych.

W 1899 roku powstała Krajowa Szkoła Koronkarstwa, co przyczyniło się do rozwoju już wcześniej istniejącego koronkarstwa. Nazwa koronek pochodzi od używanego do ich wytworzenia drewnianych szpulek zakończonych trzonkiem zwanych „klockami”. Od 2000 roku w pierwszej dekadzie października odbywa się Międzynarodowy Festiwal Koronki Klockowej. Podczas Festiwalu na stoiskach prezentowane są koronki z wielu państw np: Belgi, Francji, Niemiec, Estonii, Chorwacji, Rosji, Austrii, Czech, Słowacji, Węgier, Polski. Odbywają się warsztaty koronki klockowej, pokazy mody, prezentacje artystyczne. Atrakcją turystyczną Bobowej jest również Galeria Koronki Klockowej przy Centrum Kultury. Można w niej zobaczyć piękne koronki, zapoznać się ze sposobem ich wyrabiania oraz nabyć pamiątki bezpośrednio od ich wytwórców.
Żydzi w Bobowej
Żydzi przybyli do Bobowej w 1732 roku. Sprowadził ich Michał Jaworski, ówczesny właściciel miejscowości, by dźwignąć z upadku handel w mieście. Żydzi szybko zdominowali tę dziedzinę życia, wypierając z niej dotychczasowych kupców. Kupcy żydowscy otrzymali w Bobowej liczne przywileje zarówno grupowe, jak i indywidualne. Za otrzymane przywileje kupcy płacili wysokie opłaty dziedzicom.

Bobowa była jednym z największych ośrodków chasydyzmu na ziemiach polskich. Pierwszym cadykiem w Bobowej był Salomon ben Natan Halberstam (1847-1906). Był to wnuk Chaima Halberstama, cadyka z Nowego Sącza. Przybywając do Bobowej, Salomon ben Natan założył bobowską linię sądeckiej dynastii Halberstamów. Pielgrzymowali do niego Żydzi z całej Europy Wschodniej, gdyż cieszył się autorytetem nie tylko wśród współwyznawców, ale i katolików. Uważany był wręcz za półboga i cudotwórcę. Do dziś do jego grobu pielgrzymują Żydzi z całego świata. Po jego śmierci cadykiem w Bobowej został jego jedyny syn – Bencjon Halberstam, sławny w okresie międzywojennym. Jego inicjatywy patriotyczne powodowały, że poważały go również władze świeckie. Był ojcem 7 córek i 4 synów, w tym Nechemy Goldy, której ślub z Mojżeszem Stemplem z krakowskiego Kazimierza w 1931 roku, przeszedł do historii. Wesele to do dziś rozpamiętywane jest przez najstarszych mieszkańców Bobowej, gdyż przybyło na nie ok. 5000 Żydów, którzy dotarli w specjalnie na tą okazję podstawianych pociągach.

W 1880 roku Żydzi stanowili ponad 40% ogółu mieszkańców i odgrywali ważną rolę w życiu gospodarczym Bobowej. W 1939 roku, gdy tylko Niemcy zajęli Bobową, rozpoczęły się ostre prześladowania, szykany, napady i rabunek gminy żydowskiej. W październiku 1942 roku, Niemcy utworzyli w Bobowej getto, w którym zgromadzono ok. 2200 Żydów. Rozpoczęły się masowe egzekucje oraz deportacje ludności żydowskiej do obozów pracy i obozów zagłady. Ostateczna likwidacja getta nastąpiła między 13 a 15 sierpnia 1942 roku.

Po zakończeniu wojny żaden Żyd do Bobowej już nie powrócił. Obecnie, Żydzi wywodzący się z Bobowej mieszkają m.in. w Anglii, USA, Izraelu, Argentynie, Belgii itd. Stanowią najliczniejszą grupę na świecie. Bobowscy Żydzi dali zaczątek odrodzonej gminy bobowskiej na nowojorskim Brooklinie. Bobowskich chasydów, rozproszonych po całym świecie jest około 10 tysięcy.

Cmentarz żydowski w Bobowej
Cmentarz żydowski w Bobowej jest przepięknie położony na stromym stoku wzgórza nad drogą z Tarnowa do Grybowa, wśród pól, rośnie na nim kilka modrzewi. Cmentarz został założony w XVIII wieku. Znajduje się na nim około 200 nagrobków i ohel, w którym spoczywają:
- zmarły w 1906 roku Salomon ben Natan Halberstam syn Meira Natana, cadyk w Bobowej, wnuk Chaima Halberstama z Nowego Sącza,
- Chaim Jakub syn Mosze Józefa, potomka cadyka Mosze Teitelbauma z Ujhely, zięć cadyka Salomona Halberstama z Bobowej. Groby obu cadyków stanowią cel pielgrzymek chasydów bobowskich z całego świata.
Na cmentarzu znajduje się kwatera żołnierzy żydowskich z Węgier poległych podczas I wojny światowej oraz zbiorowe mogiły Żydów z Podhala rozstrzeliwanych przez hitlerowców w latach 1939-1945.

Synagoga w Bobowej
Żydzi wznieśli synagogę niedługo po przybyciu do Bobowej. Na obecny jej wygląd wpłynął wielki pożar, który zniszczył miasto w 1889 r. oraz dewastacje poczynione przez Niemców w czasie II wojny. Wkrótce po wojnie została ona odbudowana, jednak w czasach PRL służyła jako pomieszczenie dla warsztatów szkolnych.
Budynek znajdujący się w pobliżu rynku zbudowany jest na planie kwadratu z prostokątną przybudówką. Wielka sala modlitewna wykonana została z kamienia, nakryta dziesięciopolowym sklepieniem wspartym na czterech słupach, natomiast część zachodnia – zbudowana jest z drewna. Na ścianie wschodniej sali zachowała się polichromowana dekoracja z 1778 r. o motywach roślinnych i zwierzęcych stanowiąca bogatą oprawę aron ha-kodesz - należącej do najcenniejszych zabytków żydowskiej sztuki sakralnej w Polsce. Widoczne na pozostałych ścianach malowidła odkryto niedawno.
W 1993 r. budynek stał się własnością gminy krakowskiej. Po kilku latach, dzięki funduszom rabina Asche Scharfa z Nowego Jorku synagogę wyremontowano i w lipcu 2003 r. nastąpiło uroczyste otwarcie. Obecnie służy ona jako miejsce kultu dla przyjeżdżających tu Żydów, jest również udostępniana zwiedzającym.

Kościół parafialny p.w. Wszystkich Świętych
Kościół pochodzi z II połowy XIV wieku. Pomimo licznych remontów i pożaru w 1889 roku, kościół zachował swój pierwotny gotycki charakter. Ołtarz główny pochodzi z początku XX wieku i utrzymany jest w stylu neogotyckim. Najcenniejszym malowidłem w bobowskim kościele jest obraz Jacka Malczewskiego przedstawiający scenę Ukrzyżowania.
Kościół św. Zofii
Kościół datowany jest na II połowę XV wieku i jest doskonale zachowanym przykładem gotyckiej architektury sakralnej. Kościół jest jednonawowy, zbudowany z surowego kamienia z zachowanymi gotyckimi, kamiennymi portalami, posiada kryty gontem dach. W ołtarzu głównym znajduje się obraz św. Zofii z końca XV wieku, namalowanym na desce temperą.

Dwór Długoszowskich
Dwór zwany do dziś „Zamkiem w Bobowej” został wzniesiony w XVII wieku, a następnie gruntownie przebudowany w I połowie XIX wieku. Był siedzibą kolejnych właścicieli Bobowej, a w 1897 roku znalazł się w posiadaniu rodziny Długoszowskich. Tu wychował się Bolesław Wieniawa-Długoszowski – doktor nauk medycznych, literat, dyplomata, a przede wszystkim generał i najsłynniejszy osobisty adiutant marszałka Piłsudskiego. Budynek przez wiele lat pełnił funkcję internatu. Od 1 września 2014 roku działa tu Szkoła Muzyczna I Stopnia.